Nói đến dựng phim không thể không nhắc đến kỹ thuật dựng phim song song hay còn gọi là Cross-cutting or Parallel editing. trong một phân đoạn người dựng phim sẽ điều tiết cắt xen kẽ giữa hai hoặc nhiều hành động diễn ra ở các địa điểm khác nhau trong bộ phim nhằm mục đích thiết lập mối quan hệ giữa 2 hoặc nhiều cảnh. (hoặc đôi khi hành động các cảnh đó đang diễn ra đồng thời hoặc  hiện tại- quá khứ). nó được sử dụng để thể hiện sự hồi hộp hoặc tạo ra căng thẳng trong một câu chuyện.

Sơ lược về lịch sử dựng song song. 

Trong bất kỳ lớp phim nào, ví dụ đầu tiên về chỉnh sửa song song  mà bạn sẽ học là từ The Great Train Robbery năm 1903 . Trong bộ phim này, đạo diễn Edwin S. Porter  và biên tập viên của mình sử dụng các kỹ thuật song song biên tập để xây dựng bị đình hoãn và dòng chảy điện ảnh. Kỹ thuật này cũng được sử dụng để cung cấp thêm sự giải thích cho câu chuyện của bộ phim.

Hình ảnh : The Great Train Robbery via Edison Manufacturing Company.

Trong Birth of a Nation năm 1915 , đạo diễn DW Griffith sử dụng cách dựng phim song song để xây dựng kịch tính căng thẳng, cũng như xây dựng mối quan hệ của các nhân vật trong thế giới. Việc sử dụng kỹ thuật này đã được thực hiện rất tốt trong bộ phim, và nó được đánh giá cao (về giá trị lịch sử) vì đây là một trong những bộ phim đầu tiên có hành động đồng thời. Tuy nhiên, những kỹ xảo đột phá của Griffith sẽ bị lu mờ bởi những lời chỉ trích đúng đắn đối với mô tả gây tranh cãi của bộ phim về chế độ nô lệ và phân biệt chủng tộc.

Hình ảnh: Intolerance, D.W. Griffith’s second film after Birth of a Nation via Triangle Distributing Corporation

Cho đến ngày nay, các nhà làm phim như John Ford , Steven Spielberg , Stanley Kubrick , Martin Scorsese và Christopher Nolan sử dụng dựng phim song song gần như thường xuyên. Nhưng phải chú ý rằng đây là cách dựng phim phim khó. nếu bạn không nắm chắc kỹ thuật, nhịp tiết tấu của bộ phim rất có bị phá hỏng và khiến bộ phim trở nên tồi tệ. 

Giá trị ở đâu?

 Giá trị của việc sử dụng  biên tập song song là kỹ thuật này thêm một lớp hồi hộp hoặc nhịp độ khác vào câu chuyện. Một ví dụ tuyệt vời về giá trị này có thể được nhìn thấy trong The Godfather . Ở đây, đạo diễn Francis Ford Coppola  biết rằng một cảnh mà Michael Corleone đứng xem tại lễ rửa tội có thể khiến nhịp độ bộ phim bị dừng lại.

Để thể hiện sự tương phản giữa tuyên bố của Michael và những gì anh ta đã yêu cầu tay sai của mình làm, Coppola sử dụng thủ pháp dựng song song, xen kẽ không gian bình yên và đầy uy nghi tại nhà thờ là những cảnh nổ súng, chết chóc trái ngược.  Điều này làm tăng nhịp độ và nhịp độ của cảnh và đến lượt nó, làm cho phần rửa tội của cảnh mạnh mẽ hơn rất nhiều.

KHI NÀO NÊN DỰNG SONG SONG ? 

Câu trả lời là : khi bạn muốn tăng kịch tính cho câu chuyện,hoặc muốn nhấn mạnh điều gì đó,  hay đơn giản là  giải thích cho bất cứ thứ gì xuất hiện trong phim để mọi người có thể dễ hiểu và đồng cảm hơn với nhân vật.  nhưng để làm được điều đó trước hết bạn cần nắm chắc được nhịp độ của bộ phim, và những kỹ thuật xung quanh nó.nếu không bộ phim của bạn rất có thể sẽ bị rối , hoặc nếu bạn không chuẩn bị kỹ từ khâu tiền kì , bạn không đủ cảnh dựng, từ đó khó lòng mà truyền đạt được đầy đủ nội dung đến người xem.

Ngoài ra không chỉ có phim ảnh, mà ngay cả những đoạn phim TVC quảng cáo sản phẩm, hay Mv ca nhạc cũng sử dụng chúng rất nhiều.

Dưới đây sẽ là một số ví dụ : 

Mv Cánh hoa tổn thương– Hoàng Yến

Đây là mv của Hoàng Yến Chibi. có thể nói gần như xuyên suốt từ đầu đến cuối mv được dựng song song xen kẽ thực tại và quá khứ. và đặc biệt là càng về cuối cách dựng này càng thể hiện rõ ràng.  khiến mọi người dễ dàng đồng cảm hơn với nhân vật nam chính trong mv. 

Hay trong bộ phim BABEL –Alejandro González Iñárritu

Babel có 4 câu chuyện cùng các nhân vật chính của mỗi câu chuyện ở 4 địa điểm khác nhau. Phim không được biên tập theo trình tự thời gian của mỗi câu chuyện mà lồng ghép đan xen vào nhau và có liên quan với nhau dù ít hay nhiều.

Nắm vững kỹ thuật này sẽ rất hữu ích khi bạn cần tăng cường độ căng thẳng và nhịp độ của phim, đồng thời mang đến cho khán giả thông tin hình ảnh chuyên sâu hơn cho câu chuyện.

AH , một điều rất quan trọng là thông tin trên mang tính chất chia sẻ giúp mọi người có thêm góc nhìn để tham khảo về dựng phim song song. mình có tham khảo tại www.premiumbeat.com. nếu các bạn có thắc mắc hay thấy có vấn đề ở đâu thì cứ góp ý cho mình ở bên dưới nhé. cảm ơn mọi người đã ghé EfilmVN