Từ The Thief of Bagdad đến Star Wars Saga hay The Avengers, hiệu ứng phông xanh (xanh lá và danh dương) có một lịch sử lâu đời trong việc tạo ra những câu chuyện hư cấu huyền ảo trên màn ảnh. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cũng tìm hiểu về phông xanh, cách thức hoạt động và cách áp dụng kỹ thuật này.

Có vẻ như các hiệu ứng phông xanh chân thật là một thứ ngoài tầm với đối với các nhà sản xuất video tầm trung, nhưng trên thực tế, với một số kiến thức nhất định, thời gian cũng như sự chuẩn bị, bất cứ ai cũng có thể tạo ra các hiệu ứng trông như thật bằng cách sử dụng kỹ thuật này. Nhưng trước khi bắt đầu thực hiện kiệt tác của mình, hãy xem qua cách thức hoạt động của phông xanh. Phông xanh là một tên gọi ngắn cho một quy trình xử lý trong ngành điện ảnh – truyền hình, có tên gọi là chroma key. Quá trình này được sử dụng để kết hợp hai hình ảnh khác nhau dựa trên các color hue. Chroma key cho phép bạn xoá một số màu nhất định trong hình ảnh để chèn hình ảnh khác vào từ phía sau. Ảnh nền này được gọi là plate, và càng nhiều footage đã được key hoà trộn với plate này, thì hiệu ứng sẽ càng chân thật.

Chroma key thời hiện đại sử dụng các phần mềm máy tinh, tuy vậy, kỹ thuật này đã bắt đầu phát triển từ những năm 1900. Khi điện ảnh vẫn còn tương đối chân thật, các nhà làm phim thời kỳ đầu như George Melies đã thử nghiệm việc compositing các hiệu ứng bằng cách sử dụng nhiều mức độ phơi sáng khác nhau. Quá trình này đã phát triển thành các hiệu ứng màu đen và sau đó là màu xanh da trời kiểu ‘traveling matte’, sau này giúp thúc đẩy phát triển quy trình xử lý phim để tách đối tượng ra khỏi phông nền để compositing trong phim The Invisible Man của John P. Fulton. Khi kỹ thuật này phát triển hơn, nó trở thành một công cụ quan trọng trong sản xuất phim. Phim The African Queen của John Huston năm 1951 là một ví dụ trong việc sử dụng phông xanh dương để mô tả một số khoảnh khắc đau khổ trong phim. Trong cảnh này, một đường viền màu xanh phát sáng xung quanh khuôn mặt của Bogart cho thấy việc composite được thực hiện không hoàn hảo. Ngày nay, các hiệu ứng phông xanh được thực hiện tinh vi hơn. Các footage đã được key hoà trộn hoàn hảo với các plate phông nền nhờ sự cải tiến của công nghệ và sự tiến bộ của kỹ thuật quay phim. Các máy quay kỹ thuật số giờ đây đã có thể quay được các hình ảnh với độ trung thực màu sắc tốt hơn và các phần mềm key cho phép điều chỉnh dải màu key tốt hơn, cũng như việc ứng dụng key đa dạng hơn. Với nhiều công cụ chuyên dụng hơn và các hiệu ứng hình ảnh được cải tiến nhiều, các nhà làm phim giờ đây có thể sử dụng chroma key để kể những câu chuyện phức tạp hơn bao giờ hết. Vậy nên trong khi chúng ta biết về mặt trí tuệ logic rằng các diễn viên trong The Hobbit không thể đến được Rivendell, nhưng đôi mắt của chúng ta lại chứng minh một điều hoàn toàn ngược lại.

Bạn có thể loại bỏ bất cứ màu nào bằng quy trình chroma key, và màu sắc được sử dụng phổ biến nhất là xanh lá và xanh dương. Những màu này không xuất hiện trong tone màu da của người, đây là một điều quan trọng vì hầu hết các video lấy chủ thể chính là người. Sử dụng các màu ấm như đỏ hoặc cam có thể dẫn đến việc xuất hiện của những hiệu ứng không mong muốn. Màu xanh dương là màu keying tiêu chuẩn trong sản xuất phim điện ảnh truyền thống, còn màu xanh lá lại được sử dụng rộng rãi cho video. Phông xanh dương có ích trong một số điều kiện quay, ví dụ như khi diễn viên mặc quần áo có màu xanh lá hoặc đạo cụ có màu xanh lá. Hãy nhớ rằng, bất cứ thứ gì có màu giống với màu key sẽ biến mất khi bạn xử lý keying trong hậu kỳ.

Gần như không có giới hạn nào trong việc sử dụng phông xanh, nhưng vẫn có một số trường hợp việc sử dụng quy trình chroma key không thực sự hiệu quả. Mất rất rất nhiều sức lực, thời gian và nỗ lực để key cho sạch sẽ – chưa kể đến những việc cần phải thực hiện trong hậu kỳ. Nếu bạn có thể quay mà không dùng đến phông xanh thì hãy làm điều đó, bởi nó là một lựa chọn tốt hơn. Nếu bạn muốn tạo ra cảm giác rằng nhân vật của bạn đang ở biển? Bạn có thể làm một chuyến đi ra biển. Nhưng nếu bạn cần làm như thể nhân vật của bạn đang du hành đến sao hoả, thì phông xanh là lựa chọn duy nhất của bạn – ít nhất là ở thời điểm hiện tại. Ngay cả khi phông xanh rất mạnh mẽ, nhưng tốt nhất là bạn nên hạn chế sử dụng phông xanh trong các shot wide, tốt nhất là chỉ nên sử dụng trong trung cảnh và cận cảnh, nơi ít có sự tham gia của các yếu tố môi trường xung quanh. Kỹ thuật phông xanh cũng có thể được sử dụng trong các ứng dụng thực tiễn, như là khi bạn muốn chèn các đồ hoạ vào phía sau đối tượng – như trong bản tin dự báo thời tiết. Cuối cùng, bạn muốn các hiệu ứng phông xanh của mình phải giúp tăng cường tính mạch lạc cho câu chuyện chứ không phải đánh lạc hướng khán giả ra khỏi đó. Có rất nhiều ví dụ về các hiệu ứng phông xanh tệ hại, thậm chí trong các bộ phim kinh phí lớn từ các studio danh tiếng. Vậy nên, trừ khi bạn cực kỳ tự tin vào khả năng xử lý phông xanh của mình, thì trong hầu hết các trường hợp, hãy cố gắng xử lý tất cả mọi thứ khi quay.

Phông xanh có thể giúp bạn xây dựng được các câu chuyện kỳ ảo. Không có nó, chúng ta sẽ không bao giờ có được những Mẹ Rồng hay những trận Quidditch, và chúng ta sẽ thiếu đi những vị siêu anh hùng. Nhưng việc sử dụng không đúng cách hoặc lạm dụng sẽ khiến khán giả của bạn không hài lòng. Khi nói đến phông xanh, điều quan trọng là phải thành thạo tất cả các kỹ thuật phù hợp. Đó chính xác là những gì mà bạn cần hiểu rõ.

Nguồn: Video Maker

Pixel Factory sưu tầm và biên dịch